..::OPIS::..

Długo oczekiwany film Jana Komasy przynosi niespełnienie. Brawurowa opowieść o chłopaku udającym księdza w prowincjonalnej parafii zmienia się bowiem w ciąg przewidywalnych anegdot i prostą historię o potrzebie akceptacji.

Daniel (Bartosz Bielenia) ma kilkanaście lat, anielską twarz i wyrok na koncie. W poprawczaku, w którym spędził ostatnie lata, odnalazł nowy cel – kapłaństwo. Zafascynowany miejscowym księdzem (Łukasz Simlat) Daniel postanowił zostać duchownym. Na plecach ma już wytatuowaną Matkę Boską, wieczorami modli się na różańcu, a przy ołtarzu żarliwie wyśpiewuje religijne pieśni, ale kryminalny epizod z przeszłości przekreśla marzenie o kapłaństwie.

Do czasu. Kiedy po opuszczeniu poprawczaka Daniel wyjedzie do pracy, w małej miejscowości na południu Polski będzie podszywał się pod księdza, stając się duchowym przywódcą społeczności rozbitej przez tragedię z przeszłości.

Tak zarysowany fabularny punkt wyjścia mógłby być świetnym początkiem filmowej komedii pomyłek w Wilderowskim stylu. O młodym przestępcy, który zostaje wzięty za księdza, po czym następuje ciąg absurdalnych zdarzeń i zabawnych niedomówień.

Ale "Boże Ciało" komedią nie jest. Opowiadając historię Daniela, Jan Komasa i scenarzysta Mateusz Pacewicz stawiają na poważną tonację i refleksyjną opowieść o naturze wiary, o powołaniu i potrzebie akceptacji.

Ma to kilka negatywnych konsekwencji. O ile bowiem w komedii nawet najbardziej nieprawdopodobne zbiegi okoliczności byłyby akceptowalne, o tyle w dramacie okazują się kulą u nogi. A w "Bożym Ciele" roi się od cudownych zbiegów okoliczności. Autorzy filmu nie zadają sobie trudu, by wyjawić widzowi, skąd chłopak z poprawczaka ma w bagażu koszulę z koloratką, ani dlaczego niedoszły pracodawca nie upomina się o chłopaka, który miał u niego pracować. Gdy tak jest im wygodniej, pozbywają się z filmowej wioski starego proboszcza, by stworzyć miejsce dla młodego impostora.

Wszystko to razem sprawia wrażenie, że "Bożym Ciałem" rządzi logika – nomen omen – deus ex machina, a zasady prawdopodobieństwa schodzą na dalszy plan. I choć lapidarna opowieść Komasy opowiadana jest z dużą swadą, trudno przejść do porządku nad piętrzącymi się nieprawdopodobieństwami.

Filmowy Daniel tworzy siebie z elementów zapożyczonych od innych ludzi. Ukradzione jest kazanie, które wygłasza do wiernych, a także metoda uwalniania emocji podpatrzona u księdza z poprawczaka. Komasa stawia interesujące pytania: na ile możemy uwolnić się od schematów, w które jesteśmy wpychani; gdzie przebiega granica indywidualnej ekspresji. Ale te pytania szybko schodzą na dalszy plan, ustępując miejsca przewidywalnej opowieści o prowincjonalnej społeczności.

Opowiadając historię samozwańczego księdza, Komasa rysuje religijny krajobraz polskiej prowincji. Obnaża fasadowość ludowej religijności, które maskuje zawiść i intelektualne lenistwo. Ale obraz prowincji u Komasy przypomina raczej karykaturalną filipikę Małgorzaty Szumowskiej z "Twarzy" niż dojmujący akt oskarżenia godny "Polowania" Vinterberga.

Komasa przygląda się relacjom łączącym małą społeczność, co i rusz tracąc z oczu głównego bohatera. Z czasem historia straumatyzowanych mieszkańców wioski staje się ważniejsza niż wewnętrzna przemiana głównego bohatera. "Boże Ciało", zbudowane na świetnym scenariuszowym koncepcie, staje się w ten sposób obrazem przewidywalnym, pozbawionym aury tajemniczości i duchowej głębii.

Film Komasy rozczarowuje też dramaturgicznymi niedociągnięciami. Historia Daniela nie kulminuje, a główna intryga (pogrzebu konfliktującego społeczność) jest dla widza kompletnie obojętna. Tym bardziej, że kreując filmowych antagonistów twórcy stawiają na ilość (jest co najmniej pięciu), a nie na jakość, przez co napięcia między bohaterami znikają, zanim zdążą porządnie wybrzmieć.

"Boże Ciało" jest natomiast koncertem znakomitego aktorstwa. Zwłaszcza w wykonaniu Bartosza Bieleni, który wnosi na ekran młodzieńczą energię, chuligański czar i duchowe piękno. Bielenia, właściciel jednej z najbardziej niezwykłych twarzy w polskim kinie, na przemian uwodzi widza i go odrzuca. Bywa przejmujący i groźny, wzruszający i rozczulająco bezradny. I choć rola, którą otrzymał w "Bożym Ciele" wydaje się nie najlepiej napisana, kreacja Bieleni zasługuje na wielkie brawa.

Podobnie jak ta, którą stworzył jego ekranowy partner – Tomasz Ziętek. Wcielając się w młodego opryszka-szantażystę Ziętek po raz kolejny udowodnił, że jest filmowym zwierzęciem. Gdy pojawia się na ekranie, zawłaszcza uwagę kamery i widzów. Aktorskie talenty oraz wrażliwości Bieleni i Ziętka ratują film Komasy. Dzięki nim psychologiczna prawda raz po raz zwycięża z konceptualizmem przepajającym "Boże Ciało".

Film Jana Komasy okazuje się bowiem niespełnioną obietnicą. Zamiast dramatycznej opowieści o poszukiwaniu wiary, o dojrzewaniu i kształtowaniu tożsamości, Komasa proponuje widzowi zbiór efektownych anegdot z życia małej społeczności, a odważny punkt wyjścia z minuty na minutę zmienia się w film boleśnie oczywisty.

Bartosz Staszczyszyn



..::OBSADA::..

Bartosz Bielenia
Daniel
Aleksandra Konieczna
kościelna
Eliza Rycembel
Marta
Tomasz Ziętek
"Pinczer"
Barbara Kurzaj
wdowa
Leszek Lichota
wójt
Zdzisław Wardejn
proboszcz
Łukasz Simlat
ksiądz Tomasz
Anna Biernacik
koleżanka Marty
Lidia Bogaczówna
matka
Malwina Brych
dziewczyna
Bogdan Brzyski
syn Molińskiej
Juliusz Chrząstowski
policjant
Radosław Ciucias
kapelan
Mateusz Czwartosz
"Bonus"
Lidia Duda
matka
Andrzej Franczyk
strażnik
Jan Hrynkiewicz
"Matys"
Lubomir Kempka
wychowawca
Krystian Kostow
chudzielec
Józef Kostycz
ojciec
Alicja Majdosz
żona wójta
Janusz Mazurkiewicz
wychowawca
Bogusław Michałek
ojciec
Helena Norowicz
Molińska
Tobiasz Nowakowski
wychowawca
Katarzyna Ostrowska
wychowawczyni
Grzegorz Palkowski
"Łuki"
Piotr Pawlak
organista
Janusz Poborczyk
wierny
Jolanta Rychłowska
penitentka
Jakub Sierenberg
"Perła"
Jarosław Soroko
wychowawca
Dariusz Starczewski
ojciec
Sebastian Szałaj
strażak
Aleksander Talkowski
"Owczar"
Marta Waldera
policjantka
Juliusz Krzysztof Warunek
ojciec
Joanna Winnicka
ojciec
Leszek Wiśniewski
strażnik
Tomasz Włosok
Kuba
Wojciech Ziętek
wychowanek
zespół tańczący Studio Dance Fitluck z Gostynina
w składzie: Lidia Czarnecka, Antonina Dalkowska, Karolina Humańska, Agata Kacprzak, Amelia Wasilewska
Konstanty Szemraj
gitarzysta




https://www.youtube.com/watch?v=Y22lmaNA_Aw